JUST PREPARE - Putting REsident Practices And REsidential areas at the center of a JUST and effective energy transition in underprivileged neighbourhoods
In wijken waar veel mensen het moeilijk hebben, is energie extra belangrijk. We willen graag dat wijken duurzamer worden, maar er zijn een paar dingen waar we op moeten letten. Soms komt het voor dat nieuwe manieren om energie te gebruiken (zoals het isoleren van huizen) niet goed past bij hoe mensen in de wijk al energie gebruiken. En soms worden mensen niet goed betrokken bij plannen om de wijk duurzamer te maken.
Bij het Just Prepare project willen we dat de bewoners meebepalen over welke plannen er in hun wijk worden uitgevoerd. We hopen dat dit resulteert in een wijk waar iedereen de voordelen van een duurzame toekomst ervaart.
Ten eerste moeten we begrijpen hoe mensen in de wijk hun energie gebruiken, bijvoorbeeld bij het koken, wassen en verwarmen. Zonder dat te weten, kunnen we geen goede plannen maken.
Daarnaast is het cruciaal dat bewoners van de wijk mee mogen bepalen wat er gebeurt. Iedereen moet een stem hebben.
Nieuwe energieplannen kunnen er soms ook voor zorgen dat mensen die het al moeilijk hebben, nog erger belast worden. We moeten ervoor zorgen dat iedereen beter wordt van het project.
We werken aan oplossingen die:
In kansarme wijken stuiten pogingen om de energietransitie (ET) te realiseren op twee wanverhoudingen: 1) tussen retrofit-technologieën en bewoners’ energie praktijken, en 2) tussen bewoners en actoren die oplossingen plannen en implementeren. Deze kunnen mogelijk de ET verhinderen als het aankomt op zowel de effectiviteit (door weertand te produceren, rebound en prebound effecten), als de rechtvaardigheid (dus, de distributie van lasten en lusten, de mate van toegang tot besluitvorming omtrent de ET, en de erkenning van hoe kwetsbare groepen worden getroffen door de ET). Kennis onderliggend aan deze wanverhoudingen schiet te kort in de diepte als het gaat om energie consumerende parktijken als koken, wassen, en verwarmen. Daarnaast is er ook een tekort aan effectieve en rechtvaardige methoden om bewoners uit kansarme wijken te betrekken in de ET.
Een effectieve en rechtvaardige ET vereist dus een ‘bottom-up’ perspectief voor het herzien en ontwikkelen van thematische agenda’s voor gemeentes, woningcorporaties en andere institutionele actoren; repertoires van interface-technologieën, renovatie strategieën en bestuursregelingen. Daarnaast vereist het ook inzicht in de diversiteit die de huidige en toekomstige behoeften en praktijken van bewoners omvat, methoden om zulke inzichten te ontwikkelen of te controleren in gevallen buiten ons project, en dus ook educatie materiaal voor (post-)initiële training voor professionals om de ET in kansarme wijken te bemoedigen. Dit project ontwikkelt de methodologische en substantiële kennis die nodig is om deze problemen aan te pakken. Initiële kennis uitkomsten worden getest en verbeterd op basis van lessen onttrokken uit vier Living Labs, waarin vier gemeentes, bewoners en andere belanghebbenden participeren. Deze outputs worden vertaald naar outcomes voor het gebruik op andere plekken in de Learning Labs, waarin zowel Living Lab belanghebbenden, als ondernemingen en deskundigen wat betreft kennis utilisatie en overdracht participeren.